راهنمای جامع و کامل ویروس کرونا: هر چیزی که باید بدانید!
ویروس جدید کرونا چیست؟
ویروس جدید کرونا ویروسی است که پیشتر شناسایی نشده بود. ویروس منجر به بیماری کرونا 2019 (COVID-19) همانند سایر ویروسهای دیگری که در انسانها وجود دارند و منجر به بیماریهای خفیفی مثل سرماخوردگی عمومی میشوند، نمیباشد.
تشخیص بیماری کرونا 229E, NL63, OC43 یا HKU1 همانند تشخیص COVID-19 نیست. بیماران دارای COVID-19 به شکل متفاوتی نسبت به بیماران دارای ویروس کرونا عمومی مورد درمان قرار میگیرند.
منشأ ویروس از کجاست؟
کرونا ویروسها خانواده بزرگی از ویروسها را شامل میشوند. برخی از آنها منجر به بیماری در افراد میشوند و برخی دیگر، مانند کرونا ویروسهای سگ و گربه، تنها حیوانات را درگیر میکنند. به ندرت کرونا ویروسهای حیوانی که منجر به عفونت حیوانات میشوند، باعث درگیری عفونی افراد میشوند و در میان انسانها منتشر میگردند. به نظر میرسد ویروسی که منجر به COVID-19 شده باشد نیز به همین شکل باشد. سندروم تنفسی خاورمیانه (MERS) و سندروم تنفسی شدید (سارس) دو نمونه دیگری از کرونا ویروسها هستند که از حیوانات به وجود آمدند و در میان انسانها رشد یافتند.
علائم و نشانه های ویروس کرونا
گزارشات از علائم خفیف تا بیماری شدید و مرگ برای بیماری کرونا 2019 حکایت دارند. علائم کرونا میتوانند از 2 تا 14 روز پس از قرارگیری در معرض ویروس پدیدار شوند:
- تب
- سرفه
- تنگی نفس
روشهای اصلی انتقال ویروس کرونا
اطلاعات موجود حاکی از آن است که دو مسیر اصلی برای انتقال ویروس کووید-۱۹ وجود دارد:
- قطرات تنفسی
- تماس
قطرات تنفسی زمانی ایجاد میشود که فرد آلوده سرفه یا عطسه کند. هر شخصی که در تماس نزدیک (در فاصله یک متری) با فردی قرار بگیرد که علائم تنفسی مانند سرفه و عطسه را دارد، در خطر قرار گرفتن در معرض قطرات تنفسی عفونی بالقوه است.
از طرفی، این قطرات ممکن است بر روی سطوحی که ویروس بر روی آن زنده میماند، فرود آیند. بنابراین، محیط تا فاصله یک متری فرد آلوده میتواند منبع انتقال ویروس باشد.
انتقال کروناویروس
کرونا ویروس عمدتا از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. وقتی شخصی که آلوده است، سرفه یا عطسه میکند، قطرات حاوی ویروس را به هوا میفرستد. یکی از سوالات مهم که در ذهن افراد ایجاد میشود این است که طول عمر ویروس کرونا بر روی سطوح مختلف چقدر است؟
شما زمانی میتوانید از طریق تنفس ویروس را به درون بدن خود منتقل نمایید که در فاصله زیر ۱ متر از شخص آلوده قرار داشته باشید.
این قطرات برای معلق بودن در هوا بسیار سنگین هستند، بنابراین بر روی زمین و یا سطوح میافتند. یک فرد سالم میتواند در صورت لمس سطوح یا اشیائی که ویروس بر روی آن است، به ویروس آلوده شده و از راه لمس دهان، بینی و یا چشمها آن را به درون بدن منتقل نماید.
کرونا ویروس میتواند ساعتها و حتی روزها بر روی سطوح مانند دستگیرههای در و میزهای پیشخوان زنده بماند. مدت ماندگاری این ویروس به مادهای بستگی دارد که آن سطح از آن ساخته شده است.
برای حفاظت از خودتان در برابر این ویروس، فاصله یک متری خود را با دیگران حفظ نمایید، و به طور مرتب دستان خود را بشویید و از لمس چشم، دهان و بینی خود با دستان آلوده اجتناب کنید.
ناقلان ویروس کرونا
سازمان بهداشت جهانی اخیرا گزارشهایی مربوط به انتقال ویروس کووید-۱۹ را خلاصه وار ارائه کرده است و مختصرا از شواهد موجود در مورد انتقال از افراد دارای علامت، افراد دارای پیش علامت و افراد بدون علامت اما آلوده به کووید-۱۹ استفاده کرده است.
شواهد موجود نشان میدهد که این بیماری، بیشتر توسط موارد دارای علامت، منتقل میشود.
دوره نهفتگی یا کمون برای کووید-۱۹ – که زمان در معرض ویروس قرار گرفتن و شروع علائم است – بهطور متوسط بین ۵ تا ۶ روز است، اما میتواند تا ۱۴ روز هم باشد. در این دوره، که به آن دوره قبل از علامت داشتن هم میگویند، برخی از افراد آلوده میتوانند ناقل بوده و ویروس را به دیگران منتقل کنند.
این مطلب با دادههایی به اثبات رسیده است که تست برخی افراد پس از ۱ تا ۳ روز در معرض کووید-۱۹ بودن، میتواند قبل از بروز علائم، مثبت باشد.
بنابراین، این امکان وجود دارد که افراد آلوده به کووید-۱۹ بتوانند ویروس را قبل از بروز علائم منتقل کنند. این مهم است که بدانید حتی در انتقال ویروس از فردی که علامتی ندارد نیز، نیاز است که ویروس از طریق قطرات عفونی یا از طریق لمس سطح آلوده به ویروس، منتقل شود.
راههای پیشگیری از ویروس کرونا
در حال حاضر واکسن بخصوصی برای بیماری کرونا 2019 وجود ندارد. بهترین راه برای پیشگیری از بیماری، جلوگیری از قرارگیری در معرض ویروس است. برای کمک به جلوگیری از انتشار بیماریهای تنفسی، اقدامات زیر را انجام دهید:
- از تماس نزدیک با افراد بیمار اجتناب کنید
- از لمس کردن چشم، بینی و دهان خودتان اجتناب کنید
- هنگامی که بیمار هستید، در خانه بمانید
- در صورت سرفه یا عطسه دستمال کاغذی جلوی دهان و بینی خودتان بگیرید و سپس آن دستمال را به سرعت دور بیندازید.
- اشیا و سطوحی که با آنها سروکار دارید را دائماً پاک و ضدعفونی کنید.
تاثیر استفاده از ماسک
استفاده از ماسک (شامل انواع ماسک ساده یا ماسک جراحی) یکی از اقدامات پیشگیرانهای است که میتواند شیوع برخی بیماریهای ویروسی تنفسی از جمله کووید-۱۹ را محدود نماید. با این وجود، استفاده از ماسک به تنهایی برای تامین سطح مناسبی از محافظت، کافی نیست و سایر اقدامات نیز باید اتخاذ شود.
جدای از اینکه ماسک زده شود یا خیر، رعایت حداکثری بهداشت دست برای جلوگیری از انتقال کووید-۱۹ از انسان به انسان بسیار مهم است.
مطالعات مربوط به آنفلوآنزا، بیماریهای شبیه آنفلوآنزا و کروناویروسهای انسانی شواهدی را نشان میدهد که استفاده از ماسک پزشکی میتواند از انتشار قطرات عفونی از یک فرد آلوده به شخص دیگر و آلودگی احتمالی محیط توسط این قطرات جلوگیری کند.
شواهد محدودی وجود دارد مبنی بر اینکه استفاده از ماسک پزشکی توسط افراد سالم در خانه یا در تماس بیمار با بیمار یا در بین شرکت کنندگان در مجامع گروهی ممکن است به عنوان اقدامی پیشگیرانه مفید باشد.
اما در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر اینکه استفاده از ماسک ( اعم از نوع پزشکی یا انواع دیگر) توسط افراد سالم در سطح جامعه میتواند از ابتلای فرد به ویروسهای تنفسی از جمله کووید-۱۹ جلوگیری کند، در دست نیست.
آیا استفاده از ماسک ضرر هم دارد؟
استفاده از ماسکهای پزشکی مانند ماسک جراحی در سطح جامعه ممکن است با نادیده گرفتن سایر اقدامات اساسی مانند رعایت بهداشت دست و رعایت فاصله اجتماعی، باعث ایجاد احساس امنیت کاذب شده و در نتیجه ممکن است منجر به لمس صورت و چشم در زیر ماسکها شود، هزینههای غیرضروری را تحمیل نماید، و خصوصا در مواردی که با کمبود مواجه هستیم، از رسیدن ماسک به افرادی که به آن نیاز اساسی دارند مانند کادر درمانی جلوگیری نماید.
طول عمر ویروس کرونا بر روی سطوح مختلف
ویروس کرونا میتواند روی سطوحی مانند فولاد ضد زنگ (استیل)، پلاستیک و ماسکهای جراحی یا پزشکی تا ۷ روز فعال بماند. پژوهشگران در این تحقیق مدت فعال ماندن ویروس را در دمای ۲۱ درجه سلسیوس اتاق و رطوبت ۶۵ درصدی بررسی کردند. یافته جالب فعال ماندن ویروس روی سطح خارجی ماسک جراحی برای بیش از ۷ روز بود.
یک تحقیق دیگر درباره مدت فعال ماندن ویروس رویی سطوح که در ۱۷ مارس در ژورنال پزشکی نیوانگلند منتشر شد، نشان داد ویروس جدید کرونا در دمای ۲۰ درجه سلسیوس اتاق و رطوبت ۴۰ درصد تا چهار ساعت روی سکه مسی یا برنزی، تا یک روز روی مقوا و تا سه روز روی پلاستیک پروپیلن اتیلن (به کار رفته در اسباببازیها و قطعات ماشین) و فولاد ضد زنگ زنده میماند.
این جدول خلاصهای از یافتههای این دو تحقیق را نشان میدهد:
نوع سطح | مدت فعال ماندن ویروس |
کاغذ روزنامه و دستمال کاغذی | ۳ ساعت |
چوب | ۲ روز |
پارچه لباس | ۲ روز |
شیشه | ۴ روز |
اسکناس | ۴ روز |
فولاد ضد زنگ (استیل) | ۷ روز |
پلاستیک | ۷ روز |
سطح خارجی ماسک جراحی (معمولی) | بیش از ۷ روز |
مقوا | ۱ روز |
مس | ۴ ساعت |
ماندگاری ویروس کرونا روی مواد غذایی
ممکن است در حین خرید کردن از فروشگاه هنگام همهگیری کرونا، این سؤالات به ذهنتان خطور کند که ماندگاری ویروس کرونا روی مواد غذایی به چه میزان است و یا آیا کروناویروس از طریق مواد غذایی منتقل میشود یا خیر؟
آیا کروناویروس از طریق مواد غذایی منتقل میشود؟
طبق نظر CDC, FDA و USDA تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر انتقال کووید ۱۹ از طریق مواد غذایی و یا بستهبندی مواد غذایی اعلام نشده است.
هنوز حقایق ناشناختهٔ زیادی درباره کووید ۱۹ و ویروس ایجادکنندهٔ آن وجود دارد. با افزایش اطلاعاتمان در طی زمان، شناخت و آگاهیمان نسبت به شیوع این بیماری و خطرات احتمالی ناشی از مواد غذایی نیز افزایش مییابد.
اما تا آنجایی که میدانیم انتقال این بیماری به طور عمده از شخصی به شخص دیگر و از طریق ذرات خارجشده از دهان و بینیِ فرد بیمار هنگام عطسه و سرفه کردن است. طبق نظر مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) احتمال انتقال این بیماری از طریق لمس کردن سطوح آلوده و سپس دست زدن به بینی، دهان و چشمان نیز وجود دارد هرچند که این، راه اصلی انتقال بیماری نیست.
چرا مواد غذایی خطر کمتری دارند؟
حتی اگر ویروس روی مواد غذایی باشد عوامل گوناگونی وجود دارد که احتمال انتقال ویروس کرونا را از طریق مواد غذایی کاهش میدهد.
اولین دلیل این است که اقدامات بهداشتی و ایمنی مواد غذایی که در حال حاضر برای جلوگیری از بیماریهای ناشی از مواد غذایی وجود دارد (اقداماتی مانند شستن مکرر دستها، تمیز کردن سطوح و لوازم آشپزخانه و پخت غذاها در دمای مناسب)، احتمال انتقال ویروس کرونا را نیز از طریق مواد غذایی کاهش میدهد.
عامل دیگر زیستشناسی ویروس است. طبق گفتههای CSPI این ویروس نمیتواند برای هفتهها روی سطوح زنده بماند که این مشخصهٔ ویروسهای دیگر نظیر نوروویروس، که عامل بیماریهای ناشی از غذا هستند، نیز است. برخلاف باکتریها، ویروسها نمیتوانند داخل غذا رشد کنند، پس اینطور انتظار میرود که تعداد آنها در طی زمان به جای افزایش یافتن رفته رفته کاهش یابد.
فرض بر این است که این نوع از ویروس توانایی زنده ماندن در معده که محیطی اسیدی است را ندارد و این خبر خوبی است.
هر چند هنوز میزان مبتلا شدن افراد با لمس کردن دهان و صورتشان و یا خوردن غذای آلوده نامعلوم است.
بنیامین چاپمن، استاد و متخصص ایمنی مواد غذایی، میگوید: «اینطور نیست که احتمال مبتلا شدن افراد به کووید ۱۹ از طریق مواد غذایی غیرممکن باشد. همیشه این احتمال وجود دارد. من میخواهم بهترین تصمیم را برای مدیریت خطرات احتمالی با توجه به علم و شواهد اتخاذ نمایم. هر چند ما اکنون هیچ شواهدی در این زمینه نداریم.»
برای کاهش خطر انتقال ویروسها و یا باکتریها، سازمان غذا و دارو، هنگام تهیهٔ غذا چهار مرحلهٔ مهم را توصیه میکند:
۱- تمیز کردن. قبل از آشپزی تمام سطوح آشپزخانه را ضدعفونی کرده و دستان خود را به طور کامل بشویید. شستن مواد غذایی را نیز فراموش نکنید.
۲- جداسازی. گوشتهای خام را جدا از بقیه مواد بگذارید. برای جلوگیری از آلودگی، سطوح و وسایلِ آشپزخانهٔ جداگانهای را برای مواد خام در نظر بگیرید.
۳- پختن. برای کشتن عوامل بیماریزا همیشه غذاها را در دمای پیشنهادشده و مناسب آن غذا بپزید.
۴- سرد کردن. هرگز غذاها را برای مدت طولانی بیرون از یخچال قرار ندهید. غذاها را بدون معطلی داخل یخچال یا فریزر بگذارید.
توصیههایی در زمینهٔ بهداشت مواد غذایی و خرید مواد از فروشگاهها:
هرچند احتمال ابتلا به کووید ۱۹ از طریق غذا کم است، راههایی برای کاهش بیشتر خطر ابتلا به به این بیماری وجود دارد. در اینجا به چند نکته اشاره میکنیم:
- برای از بین بردن آلودگی، گل و لای و مواد آفتکش، میوهها و سبزیجات را قبل از مصرف آبکشی کنید (شستن با آب خالی کافی است).
- شستن و ضدعفونی کردن مواد غذایی با مایع ظرفشویی و یا سایر شویندهها و مواد ضدعفونیکننده توصیه نمیشود.
- اگر نگران بستهبندی مواد غذایی هستید بعد از تماس با آن دستان خود را بشویید.
- اگر نگران غذای خود هستید میتوانید در دمای ۱۴۹ درجه فارنهایت (۶۵ درجه سانتیگراد) آن را گرم کنید.
- در هنگام خرید تنها به موادی که میخواهید بخرید دست بزنید.
- نگه داشتن مواد غذایی بیرون از خانه، داخل ماشین و پارکینگ توصیه نمیشود. چرا که ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی در غذا مانند فاسد شدن و یا آفت زدن شود.
- مواد غذایی را از بستهبندی درآورده و به ظرفی تمیز انتقال دهید. دستان خود و سطوحی را که با بستهبندی در تماس بودند شسته و ضدعفونی کنید.
- کیسههای پارچهای را که برای خرید استفاده کردید، شسته و ضدعفونی کنید.
- در هنگام خرید کردن از ماسک استفاده کرده و حداقل یک متر از دیگران فاصله داشته باشید.